De naam Stainkoeln is voor de meeste Groningers een begrip. Voor de niet-Groningers: de vertaling is steenkuilen, oftewel steengroeve. Vroeger stond op de plaats van ons afvalverwerkingsbedrijf de villa van de directeur van de toenmalige steengroeve. Met als naam op de gevel: 'de Stainkoeln'.
In april 1980 is de afvalstortplaats Stainkoeln in gebruik genomen. Dit als opvolger van de inrichting te Noorderhoogebrug. De stortplaats zou naar verwachting dienst doen gedurende een periode van minimaal 10 jaar. Na twee verlengingen van vergunningen is Stainkoeln I in 1995 dichtgegaan en Stainkoeln II daar pal naast geopend. Tot op heden is deze stortplaats in gebruik.
Stainkoeln I
De nuttige stortoppervlakte van Stainkoeln I bedroeg bij de start 25 hectare, de storthoogte 6 meter. De zuidoostkant is aangelegd met een glooiend talud en de noordwestkant (richting de stad) met een steil talud met 'terrassen'. Aan de oostkant liep vroeger de Hunze. Restanten in de vorm van oeverwallen zijn hier nog terug te vinden. Tot deze voormalige loop is een afstand van 100 meter tot het stortterrein aangehouden.
In de eerste 10 jaren is de stortplaats geëxploiteerd op basis van de Richtlijn Gecontroleerd Storten. Conform deze richtlijn werd vooral gelet op de toelaatbaarheid van het afval om verantwoord te kunnen storten. Het bedrijfsafval is in deze periode op het maaiveld gestort. Het voordeel van de locatie is dat er een dik pakket zeer zware klei aanwezig is als ondoordringbare laag. Door het sterk onderbemalen van de stortinrichting en de daardoor gecreëerde kwelsituatie is de kans op verspreiding van vervuiling door grondwaterstroming vrijwel uitgesloten.
In de jaren 1986 en 1987 is tijdelijk huishoudelijk afval gestort in twee daarvoor aangelegde folievakken. Toen ze vol waren, zijn deze vakken afgedicht met een bovenfolie. Onder de bovenafdichting is een ontgassingdrainage aangelegd. Het vrijkomende gas wordt hergebruikt afgefakkeld.
Overgangsfase
Aan het einde van het jaar 1987 is een start gemaakt met de voorbereidingen voor een nieuwe stortinrichting voor bedrijfsafvalstoffen. De provincie vroeg de Afvalverwijdering Regio Centraal Groningen (ARCG) om hiervoor als initiatiefnemer op te treden. Na een locatieonderzoek en milieueffectrapport (MER) is de keuze gevallen op de locatie pal naast - ten zuiden van - Stainkoeln I. De procedures voor vergunningaanvragen en bestemmingsplanwijziging zijn in januari 1993 gestart.
Doordat de voorbereidingen veel meer tijd in beslag namen dan oorspronkelijk werd gedacht, is de berg veel hoger geworden dan aanvankelijk de bedoeling was. Hier zijn overigens wel vergunningen voor verleend. Onder het nog te storten afval op het bestaande afvalpakket werd een folie aangelegd.
Stainkoeln II
In 1993 is aan Afvalbeheer Regio Centraal Groningen (ARCG) een vergunning verleend inzake de Wet milieubeheer (Wm) en inzake de Wet Verontreinigingen Oppervlaktewater (WVO) voor het be- en verwerken van afvalstoffen.
De verschillende afvalverwerkingactiviteiten vinden plaats op de in bedrijf zijnde stortplaats (Stainkoeln-II) en bovenop het terrein van de voormalige stortplaats (Stainkoeln-I), die momenteel in de pre-nazorgfase verkeert.
In de periode van 1993 tot 2001 zijn de, in 1993 vergunde, activiteiten uitgebreid. De nieuwe activiteiten zijn vergund in verschillende uitbreidings-, wijzigingsvergunningen en meldingen.
In 1995 is Afvalverwerking Stainkoeln b.v. opgericht. In 1995 is ook een publiekprivate samenwerking (PPS) vastgelegd tussen ARCG en Afvalverwerking Stainkoeln b.v. waarin is geregeld dat:
- ARCG, als vergunninghouder, zich bezighoudt met het toezicht op en acceptatie van de te storten en te verwerken afvalstoffen
- Afvalverwerking Stainkoeln b.v. de stortplaats (Stainkoeln-2), exploiteert, en de andere vergunde be- en verwerkingtechnieken voor afvalstoffen op de inrichting bedrijft.
In het provinciaal Stortplan van de provincie Groningen van 1997 is besloten vier van de vijf stortplaatsen in de provincie Groningen te sluiten. Hierdoor is Stainkoeln sinds 2000 de enige operationele stortplaats in de provincie.
